မှော်ပညာလောကတွင် ဓာတုဗေဒ၊ဘေရီယမ်၎င်း၏ထူးခြားသောကျက်သရေရှိပြီး ကျယ်ပြန့်သောအသုံးချမှုဖြင့် သိပ္ပံပညာရှင်များ၏ အာရုံကို အမြဲဆွဲဆောင်လျက်ရှိသည်။ ဤငွေ-အဖြူရောင်သတ္တုဒြပ်စင်သည် ရွှေ သို့မဟုတ် ငွေကဲ့သို့ ပြိုးပြိုးပြက်ပြက်မရှိသော်လည်း၊ ၎င်းသည် နယ်ပယ်များစွာတွင် မရှိမဖြစ်အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်နေသည်။ သိပ္ပံသုတေသနဓာတ်ခွဲခန်းများရှိ တိကျသောကိရိယာများမှ စက်မှုကုန်ထုတ်ကုန်ကြမ်းများအထိ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ်ရှိ ရောဂါရှာဖွေရေးပစ္စည်းများအထိ Barium သည် ၎င်း၏ထူးခြားသောဂုဏ်သတ္တိများနှင့် လုပ်ဆောင်ချက်များဖြင့် ဓာတုဗေဒဒဏ္ဍာရီကို ရေးသားခဲ့သည်။
1602 ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် အီတလီနိုင်ငံ Porra မြို့ရှိ ဖိနပ်ထုတ်လုပ်သူ Cassio Lauro သည် စမ်းသပ်မှုတစ်ခုတွင် လောင်ကျွမ်းနိုင်သော အရာတစ်ခုဖြင့် barite ပါဝင်သော barite ကို ကင်ပြီး အမှောင်ထဲတွင် တောက်ပနေနိုင်သည်ကို တွေ့ရတော့ အံ့အားသင့်သွားခဲ့သည်။ ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် ထိုအချိန်က ပညာရှင်များအကြား စိတ်ဝင်စားမှုကို နှိုးဆွခဲ့ပြီး ထိုကျောက်တုံးကို Porra stone ဟု အမည်ပေးကာ ဥရောပဓာတုဗေဒပညာရှင်များ၏ သုတေသနပြုမှု၏ အာရုံစိုက်မှုဖြစ်လာခဲ့သည်။
သို့သော်လည်း ဘေရီယမ်သည် ဒြပ်စင်အသစ်ဖြစ်ကြောင်း အမှန်တကယ် အတည်ပြုခဲ့သော ဆွီဒင် ဓာတုဗေဒပညာရှင် Scheele ပင်ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၇၇၄ ခုနှစ်တွင် ဘေရီယမ်အောက်ဆိုဒ်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ပြီး ၎င်းကို "ဘာရီတာ" ( heavy earth) ဟုခေါ်သည်။ ဒီဓာတ်ကို နက်နက်နဲနဲ လေ့လာပြီး ဆာလဖူရစ်အက်ဆစ်နဲ့ ပေါင်းစပ်ထားတဲ့ မြေကြီး (အောက်ဆိုဒ်) နဲ့ ဖွဲ့စည်းထားတယ်လို့ ယုံကြည်ခဲ့တယ်။ နှစ်နှစ်အကြာတွင် သူသည် ဤမြေသစ်၏ နိုက်ထရိတ်ကို အောင်မြင်စွာ အပူပေးပြီး သန့်စင်သော အောက်ဆိုဒ်ကို ရရှိခဲ့သည်။
သို့သော် Scheele သည် ဘေရီယမ်၏အောက်ဆိုဒ်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သော်လည်း ၁၈၀၈ ခုနှစ်မတိုင်မီအထိ ဗြိတိသျှဓာတုဗေဒပညာရှင် Davy သည် barite မှပြုလုပ်သော electrolyte ကို electrolyte ဖြင့် ဘေရီယမ်သတ္တုကို အောင်မြင်စွာထုတ်လုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ဤရှာဖွေတွေ့ရှိမှုသည် ဘေရီယမ်ကို သတ္တုဒြပ်စင်တစ်ခုအဖြစ် တရားဝင်အတည်ပြုခဲ့ပြီး နယ်ပယ်အသီးသီးတွင် ဘေရီယမ်အသုံးပြုမှုခရီးလမ်းကို ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။
ထိုအချိန်မှစ၍ လူသားများသည် ဘေရီယမ်ကို အဆက်မပြတ် နက်ရှိုင်းစွာ နားလည်လာကြသည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် ဘေရီယမ်၏ ဂုဏ်သတ္တိများနှင့် အပြုအမူများကို လေ့လာခြင်းဖြင့် သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ပေးခဲ့သည်။ သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသန၊ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာနယ်ပယ်များတွင် ဘေရီယမ်ကို အသုံးချမှုသည် ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာကာ လူသားများဘဝအတွက် သက်တောင့်သက်သာနှင့် သက်တောင့်သက်သာဖြစ်စေသည်။ ဘေရီယမ်၏ ကျက်သရေသည် ၎င်း၏လက်တွေ့တွင်သာမက ၎င်းနောက်ကွယ်ရှိ သိပ္ပံဆိုင်ရာ လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်မှုတွင်လည်း ပါဝင်သည်။ သိပ္ပံပညာရှင်များသည် သဘာဝ၏နက်နဲသောအရာများကို စဉ်ဆက်မပြတ်စူးစမ်းရှာဖွေခဲ့ကြပြီး ဘေရီယမ်၏ဂုဏ်သတ္တိများနှင့် အပြုအမူများကို လေ့လာခြင်းဖြင့် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာတိုးတက်မှုကို မြှင့်တင်ခဲ့ကြသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင်၊ ဘေရီယမ်သည် ကျွန်ုပ်တို့၏နေ့စဉ်ဘဝများတွင် တိတ်တဆိတ်ပါဝင်နေပြီး ကျွန်ုပ်တို့၏ဘဝများကို သက်တောင့်သက်သာဖြစ်စေသည်။
Barium ကို စူးစမ်းလေ့လာပြီး လျှို့ဝှက်ဆန်းကြယ်သော ကုလားကာကို ထုတ်ဖော်ပြီး ၎င်း၏ ထူးခြားသော ကျက်သရေကို တန်ဖိုးထားလေးမြတ်သည့် ဤမှော်ဆန်သော ခရီးကို စတင်ကြပါစို့။ အောက်ဖော်ပြပါဆောင်းပါးတွင်၊ ဘေရီယမ်၏ဂုဏ်သတ္တိများနှင့်အသုံးချမှုများအပြင် သိပ္ပံသုတေသန၊ စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် ဆေးပညာတို့တွင် ၎င်း၏အရေးကြီးသောအခန်းကဏ္ဍကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ဒီဆောင်းပါးကို ဖတ်ခြင်းအားဖြင့် ဘေရီယမ်အကြောင်း လေးနက်စွာ နားလည်သိရှိလာမယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။
1. ဘေရီယမ်၏လျှောက်လွှာနယ်ပယ်
ဘေရီယမ်သည် သာမန်ဓာတုဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် သဘာဝတွင် သတ္တုအမျိုးမျိုးဖြင့် တည်ရှိသော ငွေဖြူရောင်သတ္တုတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ အောက်ပါတို့သည် ဘေရီယမ်၏နေ့စဉ်အသုံးပြုမှုအချို့ဖြစ်သည်။
လောင်ကျွမ်းခြင်းနှင့် ဖြာထွက်ခြင်း- ဘေရီယမ်သည် အမိုးနီးယား သို့မဟုတ် အောက်ဆီဂျင်နှင့် ထိတွေ့သောအခါတွင် တောက်ပသော မီးတောက်ကို ထုတ်ပေးသည့် မြင့်မားသော ဓာတ်ပြုသတ္တုတစ်မျိုးဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် မီးရှူးမီးပန်းထုတ်လုပ်ခြင်း၊ မီးရှူးမီးပန်းများနှင့် မီးစုန်းထုတ်လုပ်ခြင်းကဲ့သို့သော လုပ်ငန်းများတွင် ဘေရီယမ်ကို တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုစေသည်။
ဆေးဘက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်း- Barium ဒြပ်ပေါင်းများကို ဆေးလုပ်ငန်းတွင် တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုကြသည်။ ဘေရီယမ် အစားအစာများ (ဥပမာ ဘေရီယမ်ဆေးပြားများကဲ့သို့) ကို အစာအိမ်နှင့် အူလမ်းကြောင်း ဓာတ်မှန်စစ်ဆေးမှုတွင် ဆရာဝန်များက အစာခြေစနစ်၏ လုပ်ဆောင်မှုကို သတိပြုမိစေရန် အသုံးပြုပါသည်။ သိုင်းရွိုက်ရောဂါကိုကုသရန်အတွက် ရေဒီယိုသတ္တိကြွအိုင်အိုဒင်းကဲ့သို့သော ရေဒီယိုသတ္တိကြွကုထုံးများတွင် ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများကိုလည်း အသုံးပြုပါသည်။
Glass နှင့် Ceramics- ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများကို ၎င်းတို့၏ အရည်ပျော်မှတ်နှင့် ချေးခံနိုင်ရည်ကောင်းမွန်သောကြောင့် ဖန်နှင့် ကြွေထည်များထုတ်လုပ်ရာတွင် အသုံးပြုလေ့ရှိသည်။ ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများသည် ကြွေထည်ပစ္စည်းများ၏ မာကျောမှုနှင့် ခိုင်ခံ့မှုကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်ပြီး လျှပ်စစ်လျှပ်ကာနှင့် မြင့်မားသောအလင်းယပ်ညွှန်းကိန်းများကဲ့သို့သော ကြွေထည်များ၏ အထူးဂုဏ်သတ္တိများကို ပေးစွမ်းနိုင်သည်။
သတ္တုသတ္တုစပ်များ- Barium သည် အခြားသတ္တုဒြပ်စင်များနှင့် သတ္တုစပ်များကို ပေါင်းစပ်ဖွဲ့စည်းနိုင်ပြီး ယင်းသတ္တုစပ်များတွင် ထူးခြားသော ဂုဏ်သတ္တိများရှိသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ ဘေရီယမ်သတ္တုစပ်များသည် အလူမီနီယမ်နှင့် မဂ္ဂနီဆီယမ်သတ္တုစပ်များ၏ အရည်ပျော်မှတ်ကို တိုးမြင့်စေပြီး ၎င်းတို့ကို စီမံလုပ်ဆောင်ရန်နှင့် သွန်းလုပ်ရန် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။ ထို့အပြင် သံလိုက်ဂုဏ်သတ္တိရှိသော ဘေရီယမ်သတ္တုစပ်များကို ဘက်ထရီပြားများနှင့် သံလိုက်ပစ္စည်းများပြုလုပ်ရန်လည်း အသုံးပြုပါသည်။
ဘေရီယမ်သည် ဓာတုသင်္ကေတ Ba နှင့် အက်တမ်နံပါတ် 56 ပါရှိသော ဓာတုဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ဘေရီယမ်သည် အယ်ကာလိုင်းမြေသတ္ထုဖြစ်ပြီး အဓိကအုပ်စုဒြပ်စင်များဖြစ်သည့် ဇယားကွက် 6 တွင်ရှိသည်။
ဘေရီယမ်၏ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာဂုဏ်သတ္တိများ
ဘေရီယမ် (ဗ)၊အယ်ကာလိုင်းမြေကြီးသတ္တုဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ 1. ပုံပန်းသဏ္ဍာန်- ဘေရီယမ်သည် ပျော့ပြောင်းပြီး ငွေရောင်ဖြူသော သတ္တုတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဖြတ်လိုက်သောအခါတွင် ထူးခြားသော သတ္တုတောက်ပြောင်မှုရှိသည်။
2. သိပ်သည်းဆ- Barium တွင် သိပ်သည်းဆ 3.5 g/cm³ ခန့်ရှိသည်။ ၎င်းသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အသိပ်သည်းဆုံး သတ္တုများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။
3. အရည်ပျော်ခြင်းနှင့် ဆူမှတ်များ- ဘေရီယမ်၏ အရည်ပျော်မှတ်သည် 727°C ခန့်ရှိပြီး ဆူမှတ်သည် 1897°C ခန့်ဖြစ်သည်။
4. မာကျောခြင်း- Barium သည် 20 ဒီဂရီစင်တီဂရိတ်တွင် 1.25 ခန့်ရှိသော Mohs မာကျောမှုရှိသော အတော်လေးပျော့သောသတ္တုဖြစ်သည်။
5. လျှပ်ကူးနိုင်မှု- Barium သည် မြင့်မားသောလျှပ်စစ်စီးကူးနိုင်သော လျှပ်စစ်စီးကူးမှုကောင်းတစ်ခုဖြစ်သည်။
6. Ductility- Barium သည် ပျော့ပျောင်းသောသတ္တုဖြစ်သော်လည်း ၎င်းသည် ductility အတိုင်းအတာတစ်ခုအထိရှိပြီး ပါးလွှာသောအခင်းများ သို့မဟုတ် ဝါယာကြိုးများအဖြစ် လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။
7. ဓာတုဗေဒ လုပ်ဆောင်ချက်- ဘေရီယမ်သည် အခန်းအပူချိန်တွင် သတ္တုမဟုတ်သော သတ္တုအများစုနှင့် သတ္တုများစွာတို့ကို ပြင်းထန်စွာ မတုံ့ပြန်သော်လည်း အပူချိန်မြင့်မားပြီး လေထဲတွင် အောက်ဆိုဒ်များ ဖြစ်ပေါ်သည်။ အောက်ဆိုဒ်၊ ဆာလဖိဒ် စသည်တို့ကဲ့သို့ သတ္တုမဟုတ်သော ဒြပ်ပေါင်းများစွာဖြင့် ဒြပ်ပေါင်းများ ဖွဲ့စည်းနိုင်သည်။
8. တည်ရှိမှုပုံစံများ- ကမ္ဘာမြေအပေါ်ယံလွှာတွင် ဘေရီယမ်ပါ၀င်သော သတ္တုဓာတ်များဖြစ်သည့် barite (barium sulfate) စသည်တို့ဖြစ်သည်။ Barium သည်လည်း သဘာဝတွင် ဟိုက်ဒရော့ိတ်၊ အောက်ဆိုဒ်၊ ကာဗွန်နိတ်စသည်ဖြင့် တည်ရှိနိုင်သည်။
9. ရေဒီယိုသတ္တိကြွမှု- ဘေရီယမ်တွင် ရေဒီယိုသတ္တိကြွအိုင်ဆိုတုပ် အမျိုးမျိုးရှိပြီး ယင်းတို့အနက် barium-133 သည် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာပုံရိပ်ဖော်ခြင်းနှင့် နျူကလီးယားဆေးပညာဆိုင်ရာအသုံးချမှုများတွင် အသုံးပြုလေ့ရှိသော ရေဒီယိုသတ္တိကြွအိုင်ဆိုတုပ်ဖြစ်သည်။
10. အသုံးချခြင်း- ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများကို ဖန်၊ ရော်ဘာ၊ ဓာတုဗေဒလုပ်ငန်းသုံး ဓာတ်ကူပစ္စည်း၊ အီလက်ထရွန်ပြွန်များ စသည်တို့ကဲ့သို့ စက်မှုလုပ်ငန်းတွင် တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုကြသည်။ ၎င်း၏ ဆာလဖိတ်ကို ဆေးစစ်မှုတွင် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်စေသော အရာတစ်ခုအဖြစ် မကြာခဏ အသုံးပြုကြသည်။Barium သည် အရေးကြီးသော သတ္တုဒြပ်စင်ဖြစ်ပြီး ၎င်း၏ ဂုဏ်သတ္တိများ၊ နယ်ပယ်များစွာတွင် တွင်ကျယ်စွာ အသုံးပြုစေသည်။
သတ္တုဂုဏ်သတ္တိများ- ဘေရီယမ်သည် ငွေဖြူအသွင်အပြင်နှင့် လျှပ်စစ်စီးကူးမှုကောင်းမွန်သော သတ္တုအခဲတစ်ခုဖြစ်သည်။
သိပ်သည်းဆနှင့် အရည်ပျော်မှတ်- Barium သည် သိပ်သည်းဆ 3.51 g/cm3 ရှိသော အတော်လေးသိပ်သည်းသော ဒြပ်စင်ဖြစ်သည်။ ဘေရီယမ်သည် အနိမ့်ဆုံး အရည်ပျော်မှတ် ၇၂၇ ဒီဂရီစင်တီဂရိတ် (၁၃၄၁ ဒီဂရီဖာရင်ဟိုက်) ခန့်ရှိသည်။
ဓာတ်ပြုမှု- ဘေရီယမ်သည် သတ္တုမဟုတ်သော ဒြပ်စင်အများစုနှင့် အထူးသဖြင့် ဟေလိုဂျင်များ (ဥပမာ- ကလိုရင်းနှင့် ဘရိုမင်) တို့နှင့် ဆက်စပ်သော ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများကို ထုတ်လုပ်ပေးသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ barium သည် ကလိုရင်းနှင့် ဓာတ်ပြုပြီး barium chloride ကို ထုတ်လုပ်သည်။
Oxidizability- ဘေရီယမ်သည် ဘေရီယမ်အောက်ဆိုဒ်အဖြစ်သို့ oxidized လုပ်နိုင်သည်။ ဘေရီယမ်အောက်ဆိုဒ်ကို သတ္တုရောစပ်ခြင်းနှင့် ဖန်ခွက်ပြုလုပ်ခြင်းကဲ့သို့သော လုပ်ငန်းများတွင် တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုသည်။ မြင့်မားသောလုပ်ဆောင်မှု- ဘေရီယမ်သည် မြင့်မားသောဓာတုလုပ်ဆောင်ချက်ရှိပြီး ဟိုက်ဒရိုဂျင်ထုတ်လွှတ်ရန်နှင့် ဘေရီယမ်ဟိုက်ဒရောဆိုဒ်ကိုထုတ်လုပ်ရန်အတွက် ရေနှင့် အလွယ်တကူ ဓာတ်ပြုပါသည်။
4. ဘေရီယမ်၏ဇီဝဂုဏ်သတ္တိများ
ဇီဝဂုဏ်သတ္တိများ၏အခန်းကဏ္ဍဘေရီယမ်သက်ရှိများတွင် အပြည့်အ၀နားမလည်သော်လည်း ဘေရီယမ်သည် သက်ရှိများအတွက် အချို့သော အဆိပ်သင့်မှုရှိကြောင်း သိရှိထားသည်။
စားသုံးမှုလမ်းကြောင်း- လူများသည် အစားအစာနှင့် သောက်ရေမှတဆင့် ဘေရီယမ်ကို အဓိက စားသုံးကြသည်။ အချို့သောအစားအစာများတွင် အစေ့အဆန်များ၊ အသားများနှင့် နို့ထွက်ပစ္စည်းများကဲ့သို့သော ဘေရီယမ်ပမာဏများ ပါဝင်နိုင်သည်။ ထို့အပြင် မြေအောက်ရေတွင် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဘေရီယမ်ပါဝင်မှု ပိုများသည်။
ဇီဝစုပ်ယူမှုနှင့် ဇီဝြဖစ်ပျက်မှု- Barium ကို သက်ရှိများမှ စုပ်ယူနိုင်ပြီး သွေးလည်ပတ်မှုမှတစ်ဆင့် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်း ဖြန့်ဝေနိုင်သည်။ ဘေရီယမ်သည် အဓိကအားဖြင့် ကျောက်ကပ်နှင့် အရိုးများတွင် စုပုံနေပြီး အထူးသဖြင့် အရိုးများတွင် ပိုမိုပါဝင်မှု ပိုများသည်။
ဇီဝကမ္မလုပ်ဆောင်မှု- ဘေရီယမ်သည် သက်ရှိများတွင် မရှိမဖြစ်လိုအပ်သော ဇီဝကမ္မလုပ်ဆောင်မှုတစ်ခုမျှ မတွေ့ရှိရသေးပါ။ ထို့ကြောင့် ဘေရီယမ်၏ ဇီဝကမ္မလုပ်ဆောင်ချက်မှာ အငြင်းပွားဖွယ်ဖြစ်နေဆဲဖြစ်သည်။
5. ဘေရီယမ်၏ဇီဝဂုဏ်သတ္တိများ
အဆိပ်သင့်ခြင်း- ဘေရီယမ်အိုင်းယွန်းများ သို့မဟုတ် ဘေရီယမ်ဒြပ်ပေါင်းများ မြင့်မားစွာပါဝင်မှုသည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်အတွက် အဆိပ်ဖြစ်သည်။ ဘေရီယမ်ကို အလွန်အကျွံစားသုံးခြင်းသည် အော့အန်ခြင်း၊ ဝမ်းလျှောခြင်း၊ ကြွက်သားအားနည်းခြင်း၊ နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း စသည်ဖြင့် ပြင်းထန်သော အဆိပ်သင့်မှု လက္ခဏာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။ ပြင်းထန်သော အဆိပ်သင့်မှုသည် အာရုံကြောစနစ်ကို ထိခိုက်ခြင်း၊ ကျောက်ကပ်ပျက်စီးခြင်းနှင့် နှလုံးပြဿနာများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
အရိုးများစုပုံခြင်း- ဘေရီယမ်သည် လူ့ခန္ဓာကိုယ်ရှိ အရိုးများတွင် အထူးသဖြင့် သက်ကြီးရွယ်အိုများတွင် စုပုံနိုင်သည်။ ဘေရီယမ်ဓာတ် မြင့်မားစွာပါဝင်မှုကို ကြာရှည်စွာ ထိတွေ့ခြင်းက အရိုးပွရောဂါ ကဲ့သို့သော အရိုးပွရောဂါများကို ဖြစ်စေနိုင်သည်။
နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာသက်ရောက်မှု- ဆိုဒီယမ်ကဲ့သို့ ဘေရီယမ်သည် အိုင်းယွန်းဟန်ချက်နှင့် လျှပ်စစ်လုပ်ဆောင်မှုကို အနှောင့်အယှက်ပေးကာ နှလုံး၏လုပ်ဆောင်မှုကို ထိခိုက်နိုင်သည်။ ဘေရီယမ်ကို လွန်ကဲစွာ စားသုံးခြင်းသည် ပုံမှန်မဟုတ်သော နှလုံးခုန်နှုန်းကို ဖြစ်စေပြီး နှလုံးတိုက်ခိုက်ခံရနိုင်ခြေကို တိုးစေပါသည်။
ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်မှု- ဘေရီယမ်၏ ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ အငြင်းပွားမှုများရှိနေဆဲဖြစ်သော်လည်း အချို့သောလေ့လာမှုများက ဘေရီယမ်ဓာတ်မြင့်မားစွာပါဝင်မှုကို ကြာရှည်စွာထိတွေ့ခြင်းက အစာအိမ်ကင်ဆာနှင့် အစာမျိုပြွန်ကင်ဆာကဲ့သို့သော ကင်ဆာအချို့ကို ဖြစ်နိုင်ခြေတိုးမြင့်စေကြောင်း ပြသထားသည်။ ဘေရီယမ်၏ အဆိပ်အတောက်နှင့် အလားအလာရှိသော အန္တရာယ်ကြောင့် လူများသည် ဘေရီယမ်၏ ပြင်းအားကို အလွန်အကျွံ စားသုံးခြင်း သို့မဟုတ် ရေရှည်ထိတွေ့ခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ရန် သတိပြုသင့်သည်။ လူ့ကျန်းမာရေးကို ကာကွယ်ရန် သောက်ရေနှင့် အစားအစာများတွင် ဘေရီယမ် ပမာဏကို စောင့်ကြည့်ပြီး ထိန်းချုပ်သင့်သည်။ အဆိပ်သင့်ခြင်း သို့မဟုတ် ဆက်စပ်ရောဂါလက္ခဏာများ ခံစားရပါက ကျေးဇူးပြု၍ ချက်ချင်းဆေးကုသမှုခံယူပါ။
6. သဘာဝတွင် ဘေရီယမ်
Barium Minerals - ဘေရီယမ်သည် ကမ္ဘာမြေ၏ အပေါ်ယံလွှာတွင် သတ္တုများပုံစံဖြင့် တည်ရှိနိုင်သည်။ အချို့သော အသုံးများသော ဘေရီယမ်သတ္တုဓာတ်များမှာ barite နှင့် witherite တို့ဖြစ်သည်။ ဤသတ္တုရိုင်းများသည် ခဲ၊ ဇင့်၊ ငွေကဲ့သို့သော အခြားသတ္တုများနှင့် ဖြစ်ပွားလေ့ရှိသည်။
မြေအောက်ရေနှင့် ကျောက်ဆောင်များတွင် ပျော်ဝင်သည်- ဘေရီယမ်သည် မြေအောက်ရေနှင့် ကျောက်ဆောင်များတွင် ပျော်ဝင်နေသည့်အခြေအနေတွင် ရှိနေနိုင်သည်။ မြေအောက်ရေတွင် ပျော်ဝင်နေသော ဘေရီယမ် ပမာဏ သဲလွန်စများ ပါ၀င်ပြီး ၎င်း၏ အာရုံစူးစိုက်မှုသည် ရေကိုယ်ထည်၏ ဘူမိဗေဒဆိုင်ရာ အခြေအနေများနှင့် ဓာတုဂုဏ်သတ္တိများပေါ်တွင် မူတည်ပါသည်။ ဘေရီယမ်ဆားများ- ဘေရီယမ်သည် ဘေရီယမ်ကလိုရိုက်၊ ဘေရီယမ်နိုက်ထရိတ်နှင့် ဘေရီယမ်ကာဗွန်နိတ်ကဲ့သို့သော ဆားအမျိုးမျိုးကို ဖန်တီးနိုင်သည်။ ဤဒြပ်ပေါင်းများသည် သဘာဝတွင်းထွက်များအဖြစ် သဘာဝတွင် တည်ရှိနိုင်သည်။
မြေဆီလွှာတွင်ပါဝင်မှု-ဘေရီယမ်မြေဆီလွှာတွင် မတူညီသောပုံစံများဖြင့် တည်ရှိနိုင်ပြီး၊ အချို့မှာ သဘာဝတွင်းထွက် အမှုန်အမွှားများ သို့မဟုတ် ကျောက်တုံးများပျော်ဝင်ခြင်းကြောင့်ဖြစ်သည်။ မြေဆီလွှာတွင် ဘေရီယမ်ပါဝင်မှုသည် များသောအားဖြင့် နည်းပါးသော်လည်း အချို့သောနေရာများတွင် ဘေရီယမ်ပါဝင်မှု မြင့်မားနိုင်သည်။
ဘေရီယမ်၏ပုံစံနှင့် အကြောင်းအရာသည် မတူညီသော ဘူမိဗေဒပတ်ဝန်းကျင်နှင့် ဒေသများတွင် ကွဲပြားနိုင်သောကြောင့် ဘေရီယမ်ကို ဆွေးနွေးသည့်အခါ တိကျသော ပထဝီဝင်နှင့် ဘူမိဗေဒဆိုင်ရာ အခြေအနေများကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားရန် လိုအပ်ပါသည်။
7. ဘေရီယမ်သတ္တုတူးဖော်ခြင်းနှင့် ထုတ်လုပ်ခြင်း။
ဘေရီယမ်သတ္တုတူးဖော်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွင် များသောအားဖြင့် အောက်ပါအဆင့်များ ပါဝင်သည်-
1. ဘေရီယမ်သတ္တုတူးဖော်ခြင်း- ဘေရီယမ်သတ္တုရိုင်း၏ အဓိက တွင်းထွက်သည် ဘေရီယမ်ဆာလဖိတ်ဟုလည်း ခေါ်သည်။ ၎င်းကို အများအားဖြင့် ကမ္ဘာမြေအပေါ်ယံလွှာတွင် တွေ့ရပြီး ကမ္ဘာမြေကြီးပေါ်ရှိ ကျောက်တုံးများနှင့် ဓာတ်သတ္တုသိုက်များတွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပျံ့နှံ့နေပါသည်။ သတ္တုတူးဖော်ခြင်းတွင် ဘေရီယမ်ဆာလဖိတ်ပါရှိသော သတ္တုရိုင်းများရရှိရန် သတ္တုတူးဖော်ခြင်း၊ တူးဖော်ခြင်း၊ ကြိတ်ခွဲခြင်းနှင့် အဆင့်သတ်မှတ်ခြင်းကဲ့သို့သော လုပ်ငန်းစဉ်များ ပါဝင်သည်။
2. အာရုံစူးစိုက်မှု ပြင်ဆင်ခြင်း- ဘေရီယမ်သတ္တုရိုင်းမှ ဘေရီယမ်ကို ထုတ်ယူခြင်းသည် သတ္တုရိုင်း၏ အာရုံစူးစိုက်မှုကို ကုသရန် လိုအပ်သည်။ အာရုံစူးစိုက်ပြင်ဆင်မှုတွင် အများအားဖြင့် အညစ်အကြေးများကို ဖယ်ရှားရန်နှင့် ဘေရီယမ်ဆာလဖိတ် 96% ထက်ပိုသောသတ္တုရိုင်းများရရှိရန် လက်ရွေးချယ်ခြင်းနှင့် ရွေ့လျားခြင်းအဆင့်များ ပါဝင်ပါသည်။
3. ဘေရီယမ်ဆာလဖိတ်၏ပြင်ဆင်မှု- နောက်ဆုံးတွင် barium sulfate (BaSO4) ရရှိရန် သံနှင့်ဆီလီကွန်ဖယ်ရှားခြင်းကဲ့သို့သော အဆင့်များအတိုင်း အာရုံစိုက်လုပ်ဆောင်သည်။
4. barium sulfide ပြင်ဆင်ခြင်း- barium sulfate မှ barium ကိုပြင်ဆင်ရန်အတွက် barium sulfate ကို black ash ဟုခေါ်သော barium sulfide အဖြစ်ပြောင်းလဲရန်လိုအပ်ပါသည်။ 20 mesh ထက်နည်းသော အမှုန်အမွှားအရွယ်အစားရှိသော Barium sulfate သတ္တုရိုင်းအမှုန့်ကို အလေးချိန်အချိုး 4:1 တွင် ကျောက်မီးသွေး သို့မဟုတ် ရေနံကိုကိုးမှုန့်နှင့် ရောစပ်ပါသည်။ အဆိုပါအရောအနှောကို reverberatory မီးဖိုထဲမှာ 1100 ℃မှာလှော်ပြီး barium sulfate ကို barium sulfide အဖြစ်လျှော့ချသည်။
5. barium sulfide ကို ပျော်ဝင်ခြင်း- barium sulfide ၏ barium sulfide solution ကို ရေနွေးဖြင့် စွန့်ထုတ်ခြင်းဖြင့် ရရှိနိုင်ပါသည်။
6. ဘေရီယမ်အောက်ဆိုဒ်၏ပြင်ဆင်မှု- barium sulfide ကို barium oxide အဖြစ်သို့ပြောင်းလဲရန်အတွက် ဆိုဒီယမ်ကာဗွန်နိတ် သို့မဟုတ် ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်ကို barium sulfide solution တွင် ထည့်သွင်းလေ့ရှိပါသည်။ ဘေရီယမ်ကာဗွန်နိတ်နှင့် ကာဗွန်အမှုန့်ကို ရောစပ်ပြီးနောက်၊ 800 ℃ အထက်တွင် calcination သည် barium အောက်ဆိုဒ်ကို ထုတ်ပေးနိုင်သည်။
7. အအေးခံခြင်းနှင့် ပြုပြင်ခြင်း- barium oxide ကို 500-700 ℃ တွင် barium peroxide အဖြစ် oxidized လုပ်ပြီး barium peroxide သည် 700-800 ℃ တွင် barium oxide အဖြစ် ပြိုကွဲသွားနိုင်ကြောင်း သတိပြုသင့်သည်။ ဘေရီယမ်ပါအောက်ဆိုဒ် ထုတ်လုပ်မှုကို ရှောင်ရှားရန်အတွက် ကယ်လ်ဆီစီယမ်ထုတ်ကုန်အား inert gas ၏အကာအကွယ်အောက်တွင် အအေးခံရန် သို့မဟုတ် မီးငြိမ်းရန် လိုအပ်သည်။
အထက်ပါအချက်သည် ဘေရီယမ်ဒြပ်စင်၏ ယေဘူယျသတ္တုတူးဖော်ခြင်းနှင့် ပြင်ဆင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်ဖြစ်သည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်များသည် စက်မှုလုပ်ငန်းနှင့် စက်ကိရိယာများပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားနိုင်သော်လည်း အလုံးစုံအခြေခံမူများမှာ အတူတူပင်ဖြစ်သည်။ ဘေရီယမ်သည် ဓာတုဗေဒလုပ်ငန်း၊ ဆေးဝါး၊ အီလက်ထရွန်းနစ်နှင့် အခြားနယ်ပယ်များအပါအဝင် လုပ်ငန်းအမျိုးမျိုးတွင် အသုံးပြုသည့် အရေးကြီးသော စက်မှုသတ္တုတစ်မျိုးဖြစ်သည်။
8. ဘေရီယမ်ဒြပ်စင်အတွက် အသုံးများသော ထောက်လှမ်းမှုနည်းလမ်းများ
ဘေရီယမ်စက်မှုနှင့် သိပ္ပံနည်းကျ အသုံးချမှုအမျိုးမျိုးတွင် အသုံးများသော ဒြပ်စင်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုဆိုင်ရာ ဓာတုဗေဒတွင်၊ ဘေရီယမ်ကို ဖော်ထုတ်ရန် နည်းလမ်းများသည် များသောအားဖြင့် အရည်အသွေးပိုင်းခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းနှင့် အရေအတွက် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းတို့ ပါဝင်သည်။ အောက်ဖော်ပြပါသည် ဘေရီယမ်ဒြပ်စင်အတွက် အသုံးများသော ထောက်လှမ်းမှုနည်းလမ်းများအတွက် အသေးစိတ် နိဒါန်းဖြစ်ပါသည်။
1. Flame Atomic Absorption Spectrometry (FAAS) - ၎င်းသည် ပြင်းအားများသောနမူနာများအတွက် သင့်လျော်သော ပမာဏခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုနည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ နမူနာအဖြေကို မီးတောက်ထဲသို့ ဖျန်းပြီး ဘေရီယမ်အက်တမ်များသည် သတ်မှတ်ထားသော လှိုင်းအလျား၏အလင်းကို စုပ်ယူသည်။ စုပ်ယူခံရသောအလင်း၏ပြင်းထန်မှုကို တိုင်းတာပြီး ဘေရီယမ်၏ပြင်းအားနှင့် အချိုးကျပါသည်။
2. Flame Atomic Emission Spectrometry (FAES) - ဤနည်းလမ်းသည် နမူနာဖြေရှင်းချက်အား မီးထဲသို့ ဖြန်းခြင်းဖြင့် ဘေရီယမ်ကို သိရှိနိုင်ပြီး တိကျသောလှိုင်းအလျားတစ်ခု၏ အလင်းကို ထုတ်လွှတ်ရန် ဘေရီယမ်အက်တမ်များကို စိတ်လှုပ်ရှားစေသည်။ FAAS နှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက FAES သည် ဘေရီယမ်၏ လျော့နည်းပါဝင်မှုကို ရှာဖွေရန် ယေဘုယျအားဖြင့် အသုံးပြုသည်။
3. Atomic Fluorescence Spectrometry (AAS) - ဤနည်းလမ်းသည် FAAS နှင့် ဆင်တူသော်လည်း ဘေရီယမ်ပါဝင်မှုကို သိရှိရန် fluorescence spectrometer ကိုအသုံးပြုသည်။ ဘေရီယမ်၏ခြေရာခံပမာဏကိုတိုင်းတာရန် ၎င်းကိုသုံးနိုင်သည်။
4. Ion Chromatography- ဤနည်းလမ်းသည် ရေနမူနာများတွင် ဘေရီယမ်ကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာရန်အတွက် သင့်လျော်သည်။ ဘေရီယမ်အိုင်းယွန်းများကို ion chromatography ဖြင့် ခွဲခြားသိရှိနိုင်သည်။ ရေနမူနာများတွင် ဘေရီယမ် ပမာဏကို တိုင်းတာရန် ၎င်းကို အသုံးပြုနိုင်သည်။
5. X-ray Fluorescence Spectrometry (XRF) - ၎င်းသည် အစိုင်အခဲနမူနာများတွင် ဘေရီယမ်ကို ရှာဖွေတွေ့ရှိရန်အတွက် သင့်လျော်သော မပျက်စီးစေသော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာနည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ နမူနာအား X-rays ဖြင့် စိတ်လှုပ်ရှားပြီးနောက်၊ ဘေရီယမ်အက်တမ်များသည် သီးခြား fluorescence ကို ထုတ်လွှတ်ပြီး barium ပါဝင်မှုကို fluorescence intensity ကို တိုင်းတာခြင်းဖြင့် ဆုံးဖြတ်သည်။
6. Mass Spectrometry- ဘေရီယမ်၏ isotopic ပါဝင်မှုကို ဆုံးဖြတ်ရန်နှင့် ဘေရီယမ်၏ ပါဝင်မှုကို ဆုံးဖြတ်ရန် Mass spectrometry ကို အသုံးပြုနိုင်သည်။ ဤနည်းလမ်းကို အများအားဖြင့် အာရုံခံနိုင်စွမ်းမြင့်သော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းအတွက် အသုံးပြုကြပြီး ဘေရီယမ်ပါဝင်မှု အလွန်နည်းသည်ကို သိရှိနိုင်သည်။ အထက်ဖော်ပြပါများသည် ဘေရီယမ်ကို ရှာဖွေရာတွင် အသုံးများသော နည်းလမ်းအချို့ဖြစ်သည်။ ရွေးချယ်ရန် သီးခြားနည်းလမ်းသည် နမူနာ၏ သဘောသဘာဝ၊ ဘေရီယမ်၏ အာရုံစူးစိုက်မှု အကွာအဝေးနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု၏ ရည်ရွယ်ချက်တို့အပေါ် မူတည်ပါသည်။ သင်သည် နောက်ထပ်အချက်အလက်များ လိုအပ်သည် သို့မဟုတ် အခြားမေးခွန်းများရှိပါက ကျွန်ုပ်အား အသိပေးပါ။ ဤနည်းလမ်းများကို ဓာတ်ခွဲခန်းနှင့် စက်မှုလုပ်ငန်းဆိုင်ရာအသုံးချမှုများတွင် ဘေရီယမ်၏ပါဝင်မှုနှင့် အာရုံစူးစိုက်မှုကို တိကျစွာ ယုံကြည်စိတ်ချစွာ တိုင်းတာသိရှိနိုင်စေရန် တွင်ကျယ်စွာအသုံးပြုပါသည်။ အသုံးပြုရန် တိကျသောနည်းလမ်းသည် တိုင်းတာရန် လိုအပ်သော နမူနာအမျိုးအစား၊ ဘေရီယမ်ပါဝင်မှုအကွာအဝေးနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှု၏ သီးခြားရည်ရွယ်ချက်အပေါ် မူတည်ပါသည်။
စာတိုက်အချိန်- ဒီဇင်ဘာ-၀၉-၂၀၂၄